Yakubu Aiyegbeni sẽ được nhớ đến là một trong những chân sút bị đánh giá thấp nhất lịch sử Premier League, khi ghi được số bàn thắng hai chữ số trong 6 mùa giải đỉnh cao khác nhau cho 4 câu lạc bộ.
Tuy nhiên, anh cũng đi vào lịch sử với tư cách là cầu thủ Nigeria đắt giá nhất mọi thời đại ở một thời điểm, sau khi Middlesbrough chiêu mộ anh vào mùa hè năm 2005 với giá 7.5 triệu bảng. Thương vụ này diễn ra sau khi Yakubu gây ấn tượng trong hai năm rưỡi tại Portsmouth.
Portsmouth đã ký hợp đồng mượn ‘The Yak’ giữa mùa giải 2002/03, chiến dịch thăng hạng từ giải Hạng Nhất (nay là Championship), từ câu lạc bộ Maccabi Haifa của Israel, trước khi ký mua đứt vào mùa hè năm 2003.
| Mùa giải | Số bàn thắng tại Premier League |
|---|---|
| 2003/04 | 16 |
| 2004/05 | 12 |
| 2005/06 | 13 |
| 2006/07 | 12 |
| 2007/08 | 15 |
| 2008/09 | 4 |
| 2009/10 | 5 |
| 2010/11 | 1 |
| 2011/12 | 17 |
Sau khi ghi bàn trung bình mỗi hai trận ở giải Hạng Nhất cũ, Yakubu đã có 28 bàn trong hai mùa đầu tiên tại giải đấu cao nhất nước Anh.
Khi đó, cầu thủ 22 tuổi phải gánh vác nhiều kỳ vọng tại Teesside, khi anh được xếp đá cặp tiền đạo với Mark Viduka cho một đội bóng vừa giành quyền tham dự UEFA Cup lần nữa sau khi kết thúc mùa giải ở vị trí thứ bảy.
Nhưng anh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, và khi đến lúc anh ra đi sau vài năm gắn bó với Middlesbrough, anh cũng mang về cho câu lạc bộ một khoản lợi nhuận không nhỏ.
Thời gian của Yakubu tại Middlesbrough: Phong độ ổn định tại Premier League và chung kết châu Âu
Yakubu đã ghi ít nhất 12 bàn trong hai mùa giải đầu tiên ở Premier League với Portsmouth, và anh tiếp tục duy trì phong độ đó trong hai mùa giải khoác áo Middlesbrough.
Tiền đạo Yakubu trong màu áo Middlesbrough tại Premier League
Bất chấp áp lực là cầu thủ Nigeria đắt giá nhất thời điểm đó, ‘The Yak’ đã ghi tổng cộng 19 bàn trên mọi đấu trường trong mùa giải đầu tiên. Anh đóng góp quan trọng vào hành trình lọt vào chung kết UEFA Cup (nay là Europa League) và bán kết FA Cup của câu lạc bộ, nơi họ lần lượt bị đánh bại bởi Sevilla và West Ham United.
Tuy nhiên, giống như bất kỳ câu lạc bộ nào có một mùa giải tiến sâu ở cả đấu trường quốc nội và châu lục, phong độ tại giải VĐQG đã bị ảnh hưởng. Boro kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 14 và không đủ điều kiện tham dự các giải đấu châu Âu mùa sau, dù Yakubu vẫn ghi được 13 bàn ở Premier League.
Middlesbrough không cải thiện nhiều ở giải VĐQG trong mùa 2006/07, chỉ giành thêm một điểm và kết thúc ở vị trí thứ 12. Boro đã lọt vào tứ kết FA Cup mùa đó, nhưng bị Manchester United đánh bại trong trận đá lại.
Yakubu ghi bốn bàn trong hành trình cúp đó, cộng với 12 bàn anh ghi được ở giải VĐQG mùa giải năm ấy.
Tuy nhiên, khát khao được chơi tại Champions League, giải đấu mà anh đã ghi 5 bàn trong 5 trận ở mùa giải duy nhất khoác áo Maccabi Haifa, đã khiến anh chuyển đi vào mùa hè năm đó. Điểm đến là Everton, đội bóng đã kết thúc mùa 2006/07 trong top 6 và có tham vọng lọt vào top 4.
Middlesbrough thu lời từ Yakubu sau hai mùa giải tuyệt vời
Yakubu rời Middlesbrough sau khi ghi số bàn thắng nhiều thứ hai tại Premier League trong quãng thời gian bốn mùa giải anh thi đấu cho cả Boro và Portsmouth, chỉ xếp sau Thierry Henry.
Vì vậy, một khoản phí đáng kể là cần thiết để đưa cầu thủ 24 tuổi rời khỏi Riverside. Everton đã đồng ý mức phí kỷ lục của câu lạc bộ thời điểm đó là 11.25 triệu bảng để có được sự phục vụ của anh. Đây được xem là một thương vụ mua bán thành công của Boro.
Thật không may, Yakubu không có cơ hội thi đấu tại Champions League lần nào nữa trong sự nghiệp. Tuy nhiên, anh có ba mùa giải liên tiếp chơi ở Europa League cùng Everton trước khi không còn được HLV David Moyes trọng dụng và được cho mượn đến Leicester City trong nửa sau mùa giải Championship 2010/11.
Anh tiếp tục chứng minh giá trị của mình tại Premier League thêm một mùa giải nữa ở Blackburn Rovers, ghi 17 bàn (thành tích cao nhất của anh tại giải đấu hàng đầu nước Anh) trước khi gia nhập câu lạc bộ Guangzhou City tại giải Chinese Super League đã không còn tồn tại.
Đối với Middlesbrough, việc chiêu mộ một cầu thủ từng phá kỷ lục chuyển nhượng vào thời điểm đó và bán anh với lợi nhuận gần 4 triệu bảng chỉ sau hai mùa giải được coi là một nước đi kinh doanh tốt. Dù vậy, họ có lẽ đã không thể phục hồi sau khi mất cả Yakubu và Mark Viduka trong cùng một kỳ chuyển nhượng, và đã phải xuống hạng hai năm sau đó.
